Ο υγροβιότοπος της Στυμφαλίας λίμνης

Αποτελεί τον νοτιότερο ορεινό υγροβιότοπο των Βαλκανίων με μεγάλη ποικιλία πανίδας. Έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 και θεωρείται από τους σημαντικότερους της Ελλάδας.

Photos

+ 2

Η Στυμφαλία βρίσκεται στην ορεινή Κορινθία σε υψόμετρο 600. Σύμφωνα με τη μυθολογία, η υδάτινη λεκάνη ανάμεσα στη Ζήρεια και τον Ολίγυρτο, ήταν η μυθική φωλιά των Στυμφαλίδων Ορνίθων. Εάν, μάλιστα, έρθετε τον χειμώνα, όταν τα πέπλα της ομίχλης την καλύπτουν και οι καλαμώνες υψώνονται μοναχικοί μέσα από τα νερά της, θα νιώσετε τη μυστηριακή ατμόσφαιρα που αποπνέει. 

Αποτελεί τον νοτιότερο ορεινό υγροβιότοπο των Βαλκανίων με τεράστια ποικιλία πανίδας (φιλοξενεί 160 είδη, κυρίως ορνιθοπανίδας). Έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 και θεωρείται από τους σημαντικότερους υγροβιότοπους της Ελλάδας. Συμπεριλαμβάνεται, επίσης, στον κατάλογο των Σημαντικότερων Περιοχών για τα πουλιά της Ελλάδας της Ορνιθολογικής Εταιρείας. Είναι βασικός σταθμός για αποδημητικά πουλιά όπως ερωδιοί, χαλκόκοτες, γερογλαρόνια, μαυρογλαρόνια, νυκτοκόρακες, βαλτόκιρκοι. 

Στα νερά της ζει το σπάνιο ενδημικό είδος ψαριού Phoxinellus stymphalicus, και το τσιρώνι, το μικρότερο ψάρι της Βαλκανικής, που περιλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο των απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών. 

Οι πλαγιές του Ολίγυρτου και της Ζήρειας καλύπτονται από πολλά και διαφορετικά είδη βλάστησης.  Η έκταση του υγροβιότοπου είναι 3.650 στρ. και η ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 περιοχή φτάνει τα 13.000 στρέμματα. 

Η περιήγηση γύρω από τη Στυμφαλία λίμνη μοιάζει με ντοκιμαντέρ. Η καλύτερη διαδρομή είναι αυτή που ακολουθεί τις ανατολικές της όχθες, στο δρόμο που ελίσσεται στις υπώρειες του Ολίγυρτου και καταλήγει στο χωριό Λαύκα. Από εκεί θα έχετε εξαίσια θέα προς τη λίμνη και το βουνό της Κυλλήνης (Ζήρεια). Είναι επίσης ιδανικό σημείο για παρατήρηση πουλιών. 

Εάν επιλέξετε τη δυτική πλευρά, κάτι που κάνουν συνήθως οι επισκέπτες, θα οδηγήσετε στις υπώρειες της Κυλλήνης, περνώντας από τον οικισμό της Στυμφαλίας και τα Κιόνια απολαμβάνοντας τη θέα στη λίμνη και τον Ολίγυρτο. Από αυτή τη διαδρομή θα φτάσετε και στη μονή Ζαρακά. Στη συνέχεια θα ανηφορίσετε προς την Καστανιά που βρίσκεται μέσα στα έλατα, σε υψόμετρο 1000. Βαθιά ανάσα και φθάνετε μέχρι τον «αυχένα» Μαυροβουνίου-Γεροντίου, μπαίνοντας την περιοχή του Φενεού με τους απέραντους κάμπους. 

Δείτε πληροφορίες για το Μουσείο Περιβάλλοντος και για τον Αρχαιολογικό χώρο της Στυμφαλίας.

Ήξερες ότι

Γύρω από τη λίμνη υπάρχουν οργανωμένα μονοπάτια για περπάτημα. 

Διαβάστε στο e-stymfaliia.gr αναλυτικά στοιχεία για τον υγροβιότοπο.

Ο μύθος των Στυμφαλίδων Ορνίθων 

Τα μυθολογικά ανθρωποφάγα πουλιά με τα χάλκινα ράμφη, τα νύχια και τα φτερά που ζούσαν κρυμμένα στις όχθες της Στυμφαλίας πρωταγωνιστούν μαζί με τον ημίθεο και ήρωα Ηρακλή στον έκτο άθλο του. Τα πουλιά ήταν μεγάλη απειλή για τους ανθρώπους, τα κοπάδια και τις σοδειές. Κατά μία εκδοχή, αρχικά ζούσαν κοντά στον Αρκαδικό Ορχομενό απ’ όπου τα έδιωξαν οι λύκοι κι έτσι κατέφυγαν στη λίμνη Στυμφαλία. Ο Ηρακλής δεν ήξερε πώς να τις κάνει να βγουν μέσα από την πυκνή βλάστηση, και τότε η θεά Αθηνά τον βοήθησε δίνοντάς του κρόταλα από χαλκό σφυρηλατημένα στο εργαστήριο του Ηφαίστου. Χτυπώντας τα από ένα ύψωμα δίπλα στη λίμνη ο Ηρακλής τρόμαξε τα πουλιά, που βγήκαν τρομοκρατημένα από τις κρυψώνες τους. Έτσι κατάφερε να εξολοθρεύσει με τα βέλη του τα περισσότερα από αυτά. Ο Ηρακλής για να δείξει την ευγνωμοσύνη του, πρόσφερε μερικές από τις σκοτωμένες Όρνιθες στην Αθηνά. 

Σε σχόλιο του Παυσανία μαθαίνουμε ότι στην εποχή του υπήρχαν στην Αραβία πουλιά γνωστά ως Στυμφαλίδες Όρνιθες, ονομασία που αποδίδεται στη φήμη του Ηρακλή -ως ιστορικής φυσιογνωμίας πλέον-, και στο κύρος του ελληνικού στοιχείου ανάμεσα στους βαρβάρους. Τα πουλιά είχαν μέγεθος γερανών και έμοιαζαν με ίβεις (πελαργόμορφα)- αν και τα ράμφη τους ήταν πιο ίσια και δυνατά. Ήταν το ίδιο επικίνδυνα με τα λιοντάρια και τις λεοπαρδάλεις, καθώς ορμούσαν στους κυνηγούς και μπορούσαν με τα ράμφη τους να διαπεράσουν χάλκινα και σιδερένια προστατευτικά. Για να τα πιάσουν έφτιαξαν τελικά μια πανοπλία από φελλό που αιχμαλώτιζε τα ράμφη τους. 

Πηγή: Μυθολογικός Άτλας της Ελλάδας, Πέδρο Ολάγια/Εκδόσεις Road. 

Οι δοκιμασίες του Ηρακλή

Ο φημισμένος ήρωας της γενιάς των Περσειδών είχε ταυτόχρονα υπερφυσικές ικανότητες και ανθρώπινες αδυναμίες. Γεννήθηκε στη Θήβα από Αμφιτρύωνα και την Αλκμήνη, αλλά αληθινός του πατέρας ήταν ο Δίας. Η θεά Ήρα του έστειλε την Τρέλα και ο ήρωας, σε μια κρίση επάνω, σκότωσε τα παιδιά που είχε αποκτήσει με τη Μεγάρα. Όταν συνήλθε θέλησε να αυτοκτονήσει, ωστόσο αποφάσισε τελικά να συμβουλευτεί το μαντείο των Δελφών. Ο χρησμός της Πυθίας ήταν πως έπρεπε να πάει στο Άργος και να υπηρετήσει για 12 χρόνια τον ξάδερφό του, βασιλιά Ευρυσθέα. Με εντολή του έπρεπε να εκτελέσει τους άθλους που θα του χάριζαν το τίμημα της αθανασίας και την είσοδό του στον Όλυμπο.
Η παρουσία του Ηρακλή ως ιστορικής φυσιογνωμίας μπορεί να τοποθετηθεί λίγο πριν από τα μέσα του 13ου αιώνα π. Χ.

Τοποθεσία

Βρείτε τον προορισμό στον παρακάτω διαδραστικό χάρτη.